جایگاه حرم مطهر رضوی در سیاست مذهبی صفویان

نویسندگان

  • حمیدرضا مطهری استادیارپژوهشکده تاریخ و سیره پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
چکیده مقاله:

ظهور صفویان و به‎دنبال آن رسمی‎سازی مذهب تشیّع در ایران، تحولات فرهنگی زیادی پدید آورد که آثار آن تا به امروز نیز باقی است. پادشاهان صفوی در این راه از ابزارهای متعددی استفاده کردند که توسعه اماکن مذهبی شیعی، یکی از آنها بود. بی‎گمان مهم‎ترین مکان مذهبی در ایران، حرم مطهر امام رضا (علیه‎السلام) بود. بارگاه علی‎بن‎موسی‎الرضا (علیهماالسلام) با توجه به اینکه در درون مرزهای قلمروِ صفوی بوده و صفویان نیز خود را از طریق امام موسی کاظم (علیه‎السلام) منسوب به آن حضرت می‎دانستند، نسبت به قبور سایر ائمه (علیهم‎السلام) از موقعیت خاصی برخوردار بوده است. از این‎رو، پادشاهان صفوی توجه ویژه‎ای به این آستانه مقدس داشته و از ظرفیت‎های آن مکان برای ترویج تشیع بهره‎برداری کردند. این پژوهش سعی دارد ضمن تبیین جایگاه حرم مطهر رضوی در درون سیاست مذهبی صفویان برای ترویج تشیّع، به‎صورت موردی نگاهی به کارکردهای این مکان در امر توسعة تشیّع داشته باشد. در این نوشتار برای رسیدن به درک مناسبی از این موضوع، جایگاه این مکان در تاریخ‎نگاری عصر صفوی بررسی خواهد شد.. گزارش‎های تاریخی حکایت از توجه زیاد پادشاهان صفوی به این بارگاه مطهر دارد و زیارت، توسل، عبادت و اعتکاف و دفن در حرم و... از مواردی هستند که مورد توجه مورخان قرار گرفته‎اند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

سیاست مذهبی صفویان و پیامد آن بر توسعة موقوفات حرم امام رضا(ع)

با تأسیس ﺳﻠﺴﻠﮥ صفوی، تشیع مذهب رسمی ایران اعلام شد و تغییر مذهب در قالب اصل سیاست مذهبی صفویان در این دوره پیگیری شد و به اجرا درآمد. در اجرای این منظور، شاهان صفوی با گسترش فرهنگ وقف و ایجاد موقوفات2، بقاع متبرکه را در جایگاه مکانی برای اشاﻋﮥ فرهنگ شیعه توسعه دادند و رونق بخشیدند. آستاﻧﮥ‌ مقدس امام‌رضا(ع) در مشهد، در حکم تنها آرامگاه از امامان شیعه در ایران، مهم‌ترین آستاﻧﮥ مذهبی تلقی شد و در ...

متن کامل

بررسی مسائل ترافیکی عابرین پیاده اطراف حرم مطهر رضوی

وجود حضرت مطهر رضوی در شهر مشهد و تعداد زیاد زائرین برای سفر به این مکان حجم زیادی از عابرین پیاده را در محدوده ی این حرم جذب می کند. با توجه به بافت منطقه و لینک های ارتباطی این مکان با خیابان های اطراف مشکلاتی در تردد عابرین پیاده در این محدوده به وجود می آید که مشکلاتی را برای دسترسی زائرین به حرم به وجود می آورد؛ لذا در این پایان نامه به بررسی این مشکلات پرداخته شده است. بررسی حرکت عابرین ...

گونه‌شناسی ساختاری و محتوایی کتیبه‌های چهار ایوان صحن عتیق حرم مطهر رضوی

کتیبه و کتیبه نگاری از هنرهایی است که در ثبت وقایع، از ادوار گذشته مرسوم بوده است. پیشینۀ این هنر به سنگ نوشته‌ها و الواح گِلی می‌رسد. در هنرهای اسلامی، کتیبه نقش بنیادینی در متجلی ساختن روح معنویت ایفا می­کند، چرا که این هنر از منشأ حقیقت یا جوهر معنوی قرآن کریم سرچشمه می‌گیرد و هنرمندان مسلمان در طول تاریخ همواره سعی کرده­اند با استفاده از خطوط و کتیبه­نگاری حضور خداوند را در همه جا تداعی کنند...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 26

صفحات  9- 35

تاریخ انتشار 2019-07-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023